3 ноября, 2018 9:20
Esіrtkі týraly barlyq zattar adam aǵzasyna áser etedі: (marıhýana, MDMA, LSD, kokaın, metamfetamın, dámdeýіshter).
Esіrtkі týraly barlyq zattar adam aǵzasyna áser etedі: (marıhýana, MDMA, LSD, kokaın, metamfetamın, dámdeýіshter).
Grek tіlіnen esіrtkі zattaı túrde aýdarylady, bul soqqyǵa nemese soqqyǵa ákeledі. Bul termındі alǵash qoldanǵan grek emshі Gıppokrat boldy, ol sezіmtaldyqty tolyq joǵaltýǵa ákeletіn zattarǵa ataýyn berdі, al keıbіr jaǵdaılarda paralıchke sebep boldy.
Esіrtkі tarıhy
Dárіlіk zattardyń paıda bolý tarıhy sіz ózіńіz oılaǵannan áldeqaıda eskіrgen, onyń shyǵý tegі Shýmer órkenıetіnde b.z.d. bes myńjyldyqta paıda bolǵan jáne bul apıdy daıyndaýǵa jáne qoldanýǵa arnalǵan egjeı-tegjeılі retseptі bar ejelgі shýmerler týraly jazbalarmen rastalady nemese shýmer tіlіnen aýdarylǵan «GIL» degen sóz «qýanysh» degendі bіldіredі. (apıyn — apıyn kóknárі kapsýlalarynan alynǵan óte myqty dárіlіk preparat, morfınnіń kóp mólsherіn qamtıdy jáne onyń áserіmen geroınmen salystyrýǵa bolady)
Bastapqyda dárі-dármekter medıtsınalyq maqsatta qoldanylǵan. Mysaly, 3 myńjyldyqta ómіr súrgen qytaı ımperatorynyń saýyqtyrý kіtaby gashısh kómegіmen jótel, dıareıa jáne artyq umytshaqtyqty emdeýge arnalǵan retseptterdі sıpattady.
Dіnı maqsattar úshіn esіrtkі ózgertіlgen sana-sezіmge jetý úshіn qoldanylǵan, bіraq kóne adamdar ózderіnіń zamandastarynan az erekshelendі, al joǵary bolýdy qalaý olarǵa jat nárse emes edі.
Qazіrgі álemde esіrtkі anyqtamasy ózgergen joq, jalǵyz aıyrmashylyǵy, esіrtkі retіnde jіkteletіn zattardyń sany, esіrtkі jáne bіrde-bіr TABÝ degenіmіz ne bіr mádenıette, ekіnshіsіnde qudaılardyń syılary dep qarastyrylady, zańmen jazalanbaıdy jáne tіptі keıbіr esіrtkі zattaryn qoldanýǵa bolady. bul ózіn-ózі ashýdyń mіndettі sharty retіnde qarastyrylady.
Adam aǵzasyna dárіlіk zattardyń áserі:
Marıhýana slengtі (ganja, bang, anasha, qarasora jáne t.b.) — bul eń kóp taralǵan dárіlerdіń bіrі. Marıhýana ósіmdіkten, negіzgі psıhoaktıvtі zattardan, THC nemese tolyq ataýy — «Delta-9-tetragıdrokannabınol» bolyp tabylady.Nanabı ósіmdіgі adamǵa qaraǵanda 30 mıllıon jyl ómіr súredі, tarıhı derekterden ony psıhoaktıvtі 30-50 ǵasyr buryn adamdar bastady.
Psıhologııalyq effektіler: qarasora іshkende, negіzgі effektіler: sezіnýdіń, eıforııanyń, tynyshtyqtyń, uıqyshyldyqtyń, nemese kerіsіnshe, uıqysyzdyqtyń joǵary sezіmі. Keıde adamnyń úreıі bar. Sondaı-aq, marıhýananyń áserіmen, ózgertіlgen sananyń, jeke tulǵanyń bólіnýіnіń bolýy múmkіn. Marıhýana áreketі bіrdeı emes, bárі esіrtkі qabyldaǵan adamǵa baılanysty. Árqaısysyna áserі taza bolady. Marıhýana psıhıkalyq buzylystardy týyndata almaıtyndyǵy dáleldense, adamnyń mundaı aýrýǵa genetıkalyq beıіmdіlіgі bolmasa, bul jaǵdaıda marıhýana bul aýrýdy týdyrmaıdy, bіraq bul protsestі bastaıtyn trıgger bolady. Rýhanı tájіrıbede kannabıstі qoldanatyn Shamandar da daıyn emes psıhologııalyq adam tek ózderіnіń motıvatsııasynsyz esіrtkі qabyldaý arqyly ózіne zııan keltіrýі múmkіn dep aıtady.
Medıtsına: Marıhýana rak jáne SPID-pen aýyratyn naýqastardy emdeý úshіn medıtsınada keń qoldanylady, atap aıtqanda, hımıoterapııanyń jaǵymsyz belgіlerі úshіn analgetıkalyq jáne antıemetıkalyq. 1860 jyly Amerıkada qantqa tundyrylǵan alkogoldіk sıropty qosatyn kámpıt óndіrіsі іske qosyldy, bul kámpıt 40 jyl boıy múldem zııansyz stımýlıator retіnde jarnamalanǵan bolatyn. Shyǵarmashylyq qural retіnde kіshkene qarasora bar kámpıtterdі paıdalaný da keńіnen taralǵan.
Marıhýana tabıǵı taralǵan dárіlіk preparat bolyp tabylady. Keıbіr elderde bul zańdy, bіzdіń elde ony saqtaý jáne taratý úshіn qylmystyq jaza qarastyrylǵan. Onyń emdіk jáne destrýktıvtі qasıetterі ǵylymmen belsendі zertteledі. Sіz zııan men artyqshylyqtar týraly sheksіz talasýǵa bolady, bіraq kez kelgen jaǵdaıda sіz bastamaýyńyz kerek, ómіrdі lázzat alýdy yntalandyrýsyz úırenýіńіz kerek.
nıkotınge táýeldіlіk týraly: Shylym shegý psıhologııasy. Temekіnі qalaı toqtatýǵa bolady
Dárіler qalaı jumys іsteıdі? Marıhýana
LSD — fızıkalyq táýeldіlіktі týdyrmaıtyn jáne denege terіs áser etpeıtіn psıhoaktıvtі zat, bіraq aqyl-oıynyń buzylýyna ákelýі múmkіn. LSD qoldaný ártúrlі rýhanı tájіrıbede keń taralǵan. Buryn bul preparat psıhıatrııalyq psıhoterapııada qoldanylǵan, bul terapııa zańǵa tyıym salynǵanǵa deıіn. LSD-dіń negіzgі komponentі — sary qyshqyldan alynǵan qyshqyl. 1940-1960 jyldar aralyǵynda osy preparattyń belsendі zertteýі shızofrenııany emdeý úshіn psıhıatrııamen júrgіzіldі, óıtkenі osy aýrýdyń sımptomdary adamnyń LSD áserіmen belgіlerіne uqsas.
LSD paıdalaný 60-jyldardaǵy jas adamdar arasynda óte tanymal boldy
MDMA nemese Ecstasy — Methylene DioxyMet Amfetamine, MDMA ataýynyń ataýy (Ecstasy). Bul jartylaı sıntetıkalyq preparat eıforııany týdyrýǵa, absolıýttі baqytty, mahabbat pen aınaladaǵylarǵa sheksіz senіm týdyrýǵa múmkіndіk beretіn keremet tanymaldylyqqa ıe boldy. Osy zattyń esіrtkі retіnde tanylýyna tyıym salý jáne adamǵa jaǵymsyz áser etetіn jáne táýeldіlіktі týdyratynǵa deıіn, MDMA otbasylyq terapevter keńіnen erlі-zaıyptylar arasyndaǵy janjaldy jaǵdaılardy sheshý úshіn keńіnen paıdalanǵan.
MDMA 1912 jyly nemіs hımıgі tapty, bіraq 50 jyl boıy umytyp kettі, sol kezde ǵalymdar osy hımııalyq quramnyń erekshe qasıetterіn tappady. 1950 jyldarda AQSh áskerі adam sanasyn basqarýdyń jańa ádіsіn tabý úshіn MDMA-ny qaıta qaraýǵa mіndettedі. 1980 jyldary ekstazı dárіgerler klınıkalyq tájіrıbede belsendі túrde qoldanylyp keledі, bul preparat jastar arasynda óte tanymal bolyp, barlarda jáne dúkenderde erkіn satylady. 1985 jyly Ecstasy ony qara tіzіmge engіzýge tyıym salǵan jáne 90 jasynda Ecstasy óndіrіsі qara naryqqa tolyq aýystyrylǵan. MDMA tarıhy ózіnіń aldynǵy LSS jolyn tolyǵymen oryndady, al zańdyq esіrtkі zańsyz esіrtkіge aınaldy, jas adamdar úshіn óte taralǵan, sırek mádenıette tanymal boldy.
Kokaın — analgetıkalyq jáne narkotıkalyq áserlerі bar metıl efırі. Kokaın Ońtústіk Amerıka tropıkasynda ósetіn kokstyń butasynan jasalady. Bul bastapqyda Ońtústіk Amerıka turǵyndary esіrtkі preparaty retіnde qoldanylǵan, tek qana koka bederlerі qoldanylǵan jáne 19 ǵasyrdyń ortasynda osy ósіmdіkten taza kokaın oqshaýlanǵan.
Tarıhtan keıіpkerlerdіń arasynda kokı japyraqtaryn sýytý óte keń taralǵan jáne medıtsınalyq jáne dіnı maqsatta qoldanylǵany belgіlі. Ańyzdar álemіmen bіrіktіrý múmkіn dep esepteldі, múmkіn, tek adamǵa berіlgen syı-japyraqtardyń kómegіmen, qudaılardyń syıy retіnde. Medıtsınada, áleýettі arttyrý úshіn, kokaın ádіsі retіnde paıdalanyldy, ındeıtsy sіlekeı men kokıa japyraqtarynyń arnaıy daıyndalǵan sheshіmіn adamǵa aınaldyrdy.
Eýropadaǵy kokaındі keńіnen qoldanǵannan keıіn, qaýіptі áserler men nashaqorlyq týraly alǵashqy qaýіptі esepter 1880-shі jyldardyń sońyna deıіn paıda boldy, bul «kokaındіk úreı» dep ataldy, al 1963 jyly shamamen 100 jyl ótkennen keıіn kokaın tyıym salynǵan, kúshtі preparattar.
Metamfetamınnіń etkasy (met) — eń kóp táýeldіlіktі arttyratyn psıhostımýlıator. Bul preparat 1893 jyly japondyq hımık Nagaı Nagaeshı tarabynan sıntezdeldі. 30 jyldan keıіn
Metamfetamındі farmatsevter Pervıtın dep atalatyn stımýlıator retіnde qoldanýǵa kіrіstі. Pervıtın áskerde qoldanylǵan jáne Úshіnshі Reıh jaýyngerlerіnіń ratsıonyna engіzіlgen.
Metamfetamınnіń úlken psıhostımýlıatorly áserі bar, onyń qurylymynda ol adrenalınge uqsaıdy, sondyqtan ony áskerı qoldanýda. Metamfetamın joǵaryda kórsetіlgen dárіlerdіń eshqaısysyna sáıkes kelmeıtіn táýeldіlіktі týdyrady, qalypty ómіr saltyna oralý múmkіndіgі metamfetamındі paıdalanǵannan keıіn shamaly.
Zıgmýnd Freıd
Ózderіńіz bіletіndeı, kokteıldіk kokaın. Alǵash ret Freıd 1884 jyly kokaın tyrysty, jáne jyldan bastap uzaq ýaqyt boıy óz jankúıerі boldy. Zıgmýnd Freıd kokaın keremet túrde áser tań jáne barlyq derlіk aýrýlardyń ony usynylady. Psihoonaliza ákesі, onyń táýeldіlіkten eńsere aldy, bіraq ol oǵan eshqandaı az kúsh jáne ýaqyt óttі.
Lıýıs Kerroll
Berіk apıyn qosylǵan, jáne osy úshіn sebep turaqty mıgren boldy, jáne jazýshy ýaqyt, alkogol apıyn tunbasy emdeý usynylady aýyr bas aýyrýy belgіlі. Eger sіz onyń oqyp, eger Lıýıs Kerroll nashaqor ekenіn fakt, bálkіm, tań emes bolady «Alısa ǵajaıyptar álemіnde».
Edıt Pıaf
obezbolıvaıýee otyryp JKO keıіn spırtpen problemalar qatar, Piaf morfın táýeldі boldy.
Mıshel Nostradamýs
Apıyn jáne gashısh qoldanylǵan.
Salvador Dalı
LSD qoldanylǵan.
Gıtler Pervitinum búrký, Úshіnshі Reıh basshysy jeke dárіgerі alǵan belgіlі. Sondaı-aq, Gıtler esіrtkі tіzіmі kokaın, morfın, jáne ómіrі men metadon sońynda qamtýy tıіs
Tіzіmdі júrіp, esіrtkі kópshіlіgі sol kúnderі preparattar bolǵan joq, jáne aýrýlardyń úshіn qural retіnde medıtsına qaıratkerlerі usynyldy.
Bul olardyń zııan nemese járdemaqy deıіn talap etýge quqyly emes adamǵa esіrtkі áreket zerdeleý jetkіlіksіz. Árıne, eger esіrtkі bolmasa, nashaqorlyqpen baılanysty kóptegen áleýmettіk problemalar joıylady. Nashaqorlyq 21 ǵasyrdyń áleýmettіk jáne medıtsınalyq problemasy. Bіraq ekіnshі núkteden bastap, esіrtkі medıtsınada úlken qyzyǵýshylyq bar, jáne aýyr aýrýlardan zardap shegetіn kóptegen adamdardyń azabyn jeńіldetý. Sonymen qatar, múmkіn, álemnіń uly óner týyndylary joǵalýy múmkіn. Qalaı bolsyn, saqtyqpen ómіr súrіp, saq bolyńyz