ТҮСІНІКТЕМЕ ЖАЗБА«Костюм тектоникасы» пәні

«Костюм тектоникасы» пәнінің мазмұны форма жасау жүйесінің құрылымын зерттеуге, теориялық талдау жэне практикалық амалдар арқылы оның бүтіндігі жэне үйлесімдігі заңдылықтарын анықтауға бағытталған. Пэннің бағдарламасы көлемді формалардың тектоникасын эртүрлі әдістер қолдану арқылы костюмнің көркем жобалауын іске асыру үшін көлемді форма жасаудың негізгі теориялық жэне практикалық жағдайларын қамтиды.

Пәнді зерттеудің мәндеттері: тәжірибе жасайтын өнерге бағдарланган шығармашылық ойлау мен елестетуді дамыту, тігін бұйымдарын жобалау саласындағы мамандар дайындау міндеттеріне жауап беретін үш өлшемді құрылым жасаудың практикалық дағдыларын болашақ дизайнерлере игерту.

Пәннің мазмұнын игеру деңгейіне қойылатын талаптар: студент «Костюм тектоникасы» пәнін оқу нәтижесінде костюм формасын модельдеу теориясын, оның тектоникасы мен костюмді жүйелі ұйымдастыруды меңгеруі керек; құрылымдық форма жасау заңдары жэне костюм композициясы заңдылығы.

Пән бағдарламасында дэріс жэне практикалық сабақтар өткізу қарастырылған.

Осы негізде, студенттер пэнді оқып аяқтаған соң қабілетті болады:

өнер-білімін көрсетуге:

—      форма жасау және форма өзгерісі процессінің негізгі заңдылықтары;

—      костюмге форма жасаудың негізгі кұралдары және әдістері;

—      костюм кұрылымдарының негізгі элементтері;

түсінуі және қолдануы:

—    технологиялық өнердің негізінде көркемдік міндеттердің шешімі үтттін материалдардың қасиеттерін;

—    форма жасау логикасы — нысанның кеңістіктік жэне әлеуметтік маңыздылығы жэне содан шығатын форманың құрылымдық ұйымдасуы;

білікті игеруі:

—      самостоятельно выдвигать идею; идеяны өз бетінше ұсыну;

—      графикалық және макет экспозициясын композициялы сауатты көрсету;

—      контекстті айқындаужэне жаңа ақпаратты түсіндіріп беру;

меңгеруі:

—     активной профессиональной культурой художественного проектного мышления; көркем жобалық ойлауды белсенді кэсіби мәдениетпен;

—      жобалауда ақпараттық компъютер технологияларын (АКТ);

демонстрировать:

—    зерттеу саласының жалпы қүрылымын түсінуі жэне оның элементтерініңі арасындағы байланыстар;

—    форма жасау логикасы — нысанның кеңістіктік жэне әлеуметтіқ маңыздылығы жэне содан шығатын форманың құрылымдық ұйымдасуы;

—      зерттеудің нақты саласындағы зерттеулер сапасын түсіну;

—      макет материалдарындағы көлемді формаларды жасау дағдылары.

Меңгерілген білім мен білік бірінші цикл шеңберінде жоғары білімді

аяқтау аясында еңбек қызметі немесе мамандық, жеке даму үшін негізін қалыптастырады.

Пәннің пререквизиттері: «Композиция I», «Түстану», «Инженерлік графика I», «Костюм графикасының негіздері».

Пәннің состреквизиттері: «Костюм құрастыру», «Заманауи дизайн». «Дизайндағы заманауи материалдар», дипломдық жобалаулар.

ПӘННІҢ МАЗМ¥НЫ
Кіріспе

Костюм ұғымының әртүрлі қырлары. Костюм құрылымы — тізбектілік, кеңістіктік ұйымдастыру — ішкі форма. Құрылымдардың түрлері. Костюм құрылымының элементтері: ось, тұрақты элементтер (белдемшенің негізгі көлемдері, көкірекше, жеңдер, шалбарлар, көйлек). Тез өзгеріске ұшыраған мобильдік элементтер (бөлшек, қосымша).

Костюм түрі және мазмұны. Тектоника және костюмнің тектоникалық жүйелері. Адам тұлгасының модульдік схемасы.

1.     Жалпақ бет тектоникасы

Бедерде жазықтықтың пайда болуы. Әртүрлі бүрмелі-тілетін құрылымдар жэне бедерлі формаларда жазықтықтың пайда болуы (бүрме, сырнай, «бөренелер», «жапырақ», жартылай ауқымды). Түрлі ырғақты шешімдерден бедерлі беттің шығуы. Комбинаториялық-модулдік бедерді өңдеу. Пластика амадарын, материалдың майысқақ және сәнді мүмкіндіктерін зерттеу; бүктеулердің эртүрлі түрлерін қолдану арқылы бедерде жазықтықтың пайда болуы бойынша білімдерін бекіту.

2.     Түйықталған көлемде жазықтықтың өзгеруі

Жазықтық материалдан салынган қабық формалары. Көлемді-кеңістік кұрылымды өңдеу. Геометриялық формалардың базасында конструкциялар топтамасын өңдеу. Майысқақ форма бетінің жазбалары. Көлемді-кеңістік

3.      Перделеудің композициялық шешімі

Перделеу жэне бүрме мақамдары. Перделеудің композициялық шешім варианттары. қарапайым геометриялық формалардан перделеу форма жасау (шеңбер, эллипс, тұрт бұрыш, т.с.с.); қигаш бойынша бүрмелерді орналастыру, негіз бойынша, тоқу бойынша. Форма жасаудың технологиялық және конструктивтік құралдарын қиыстыру.

4.         Костюмнің көлемді бейнелі-ассоциативті композициясы

Костюмнің көлемді бейнелі-ассоциативті композиция формаларын іздестіру. Нақты композиция, технологиялық және конструктивтік міндеттерді орындау арқылы макеттерді өңдеу. Өнердің қайнар көзі — табиғаттың әлемі. Кез келген материалдардан макет орындау.

ПРАКТИКАЛЫҚ САБАҚТАР ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ҮЛГІ ТІЗІМІ

1.   Әртүрлі бүрмелі-тілетін кұрылымдар жэне бедерлі формаларда қагаздың жалпақ бетінің пайда болуы

2.   М 1:8 металл сымнан модуль схемасы бойынша әйел тұлғалы қаңқа құрастыру. Орындау тәсілі мен стилизация деңгейі — еркін түрде.

3.    Жазықтық материалдарынан көлемді-кеңістіктік құрылымын орынлау бойынша жаттығулар. Көлемді композициядағы өңделген варианттарга жайма орындау.

4.        Тұйықталған көлемде жазықтықтың өзгеруі:

—       үшбұрыш базасындағы конструкция топтамасы,

—       сопақ базасындағы конструкция топтамасы,

—       ромб базасындағы конструкция топтамасы.

5.    Шеңберге салынған «Алтын шиыршық» траектория конструкциясында қолдану. Конструкция композицияның жаңа варианттарын алуға мүмкіндік береді.

6.      «Пластика» қисықсызықты симметрияның жобалау кеңістігі.

7.      Перделеудің композиционного шешімдерінің варианттары.

8.     Источник творчества — мир природы. Костюмнің көлемді бейнелі- ассоциативті композиция макетін орындау.

СӨЖ ТАҚЫРЫПТАРЫНЫҢ ҮЛГІТІЗІМІ

1.     Адам тұлғасын үйлестірудің түрлі эдістерін зерттеу (Дюрер, Леонардо да Винчи, И. Шевелев, по Вилар де Гоннекур, модулор де Корбюзье, С. Петухов, И. Шмелев бойынша).

3.   Киім элементтерінде шиыршық формаларының суреттері. Перделеудің эртүрлі түрлерінің суреттері.

4.   «¥қсас форма» эдісін қолдана отырып, костюм формалар нобайының топтамасын орындау.

5.   Табиғи форма суреттері бейнелі-ассоциативті композиция үшін шығармашылықтың қайнар көзі.

Студенттердің өздік жұмысы дәрістік курста белгіленген терең жэне жан- жақты зерттеулерден түрады. Студент креативті жэне табысты дизайнерлер шығармашылығын, нақты тарихи мерзімдердің стильдерін зерттеуі бойынша дербес тапсырма алады. Тапсырманы орындау туралы есеп реферат түрінде немесе тағы басқа дереккөздерден алынған қажетті мәліметтерді іздестіру нэтижелері бойынша орындалады. Өздік жүмыстардың орындалу нәтижесін студенттер аудиториялық сабақтарда баяндап отырады.

Ұсынылатын қосымша эдебиеттерді оқу өзіндік дербес жобалаық шешемдерді қабылдауды талап ететін практикалық сабақтарға дайындалу кезінде қажет.