8 февраля, 2018 18:12
Өндірістік-оқу қцралдары — өндірістік-оқу шеберханаларын, олардағы орналасқан қүрал-жабдықтарды, қосымша қызмет орындарын қамтитын өндірістік оқудың материалдық-оқу база- сының негізі болып саналады.
Оқу (өндірістік-оқу) шеберханалары кәсіптік білім беретін оқу орындарының қүрамдас бір бөлігіне жатады жөне ол оқушылар- дың белгілі бір мамандықты игеру мақсатындағы өндірістік оқуы мен шаруашылық есептің бастапқы кезеңіндегі өндірістік қызметтің жүзеге асырылуына тікелей ықпалын тигізіп отырады.
Оқу шеберханаларындағы өнімдерді дайындау, өндірістік тапсырмаларды, дөл осындай жүмыстарға сәйкестендіре оты- рып, халыққа қызмет ету тапсырмаларын, одан қалды өндірістік оқу бағдарламаларының талаптарынан туындаған тапсырыстар мен тапсырмаларды орындау процесі барысында оқушылардың көсіби төжірибелері мен қабілеттері қалыптасады. Бүл жерде оқушылар жүмыс орнын тиімді пайдалана білудің тәжірибесін жинақтайды; жүмысты атқаруға қажетті түрлі механизмдер- мен, қүрал-жабдықтармен танысады; еңбек тәсілдерін, операци- яларын жүзеге асырудың және комплексті сипаттағы жүмыс- тарды атқарудың ең алғашқы төжірибелерін игереді; өндірістік мөдениетке, оқу уақытын тиімді пайдалана білуге, еңбек қауіпсіздігі талаптарын, өндірістік және технологиялық төртіпті сақтай білуге үйренеді.
Оқу шеберханаларындағы өндірістік оқудың тиімділігі қолай- ЛЫ өндірістік-оқу жағдайларын туғыза білуге тікелей байланы- сты болады жөне олар төмендегідей компоненттерді қамтиды:
— материалдық-техникалық; жеткілікті алаң; жүмыс ала- Ңьіның болуы, қүралдардың, саймандардың, жабдықтардың лсағдайы жөне оларды дүрыс орналастыра білу; шикізатпен лсөне материалдармен дер кезінде қамтамасыз етіп отыру; қүрал- лсабдықтарға уақытылы жөне сапалы техникалық қызмет көрсету; еҢбек қауіпсіздігін сақтау мен өрт қауіпсіздігі талаптарының өзара сөйкес келуі.
* ~ санитарлық-гигиеналық: қалыпты табиғи жөне жасанды Ңсарық беру; оқу шеберханалары орналасқан ғимарат жағдайы- аЫҢ санитарлық-гигеналық талаптарға сай болуы; түрақты температуралық режимнің сақталуы, ауаның уақытында тазар, тылып түруы жөне вентиляцияның (ауа тазартқыштың) болуы; шудың, шаңның, газдың ең төменгі қалыпты деңгейін сақтап түру; шеберхананың санитарлық-гигиеналық қүралдармен қатар, алғашқы медициналық көмек көрсету қүралдарымен де қамта- масыз етілуі.
- эстетикалық: шеберхана ғимаратын дизайн талаптарына сөйкес жабдықтау жөне сырлаудың түстік гаммасын сақтай білу; шеберхана алдын көгалдандыру; шеберхананы әсемдеу стилі мен мазмұнының бүгінгі күннің талаптарына сай больщ келуі.
- техникалық-педагогикалық: өндірістік-оқу жүмыстарын (тапсырмаларын) орындау барысындағы оқу шеберханалары- ның өзара байланыста болуы; оқушылардың қалыпты еңбек режимін әрдайым қадағалап отыру; өрбір оқушыны жарық жақсы түсетін жүмыс орнымен қамтамасыз ету; оқушылардың өндірістік еңбегінің бригадалық түрғыдан үйымдастырылуына қолайлы жағдайлар туғызу; шеберханалардың еңбекті ғылыми түрғыдан үйымдастыру талаптарына сай болып келуі.
Оқушылардың оқу шеберханаларындағы оқуы арнайы үйым- дастырылған жүмыс орындарында өткізіледі.
Оқушылардың жүмыс орындары олардың көсібі мен маман- дықтарына қарамастан төмендегі талаптарға сөйкес келуі қажет:
- қүрал-жабдықтардың техникалық жағынан жарамдылығы, ғимараттың арнайы қоршауының, найзағай тартқыштың, қор- ғағыш қүрылғылардың, сақтандырғыштардың (предохранитель) және дәл осы сияқты т.б. қауіпсіздік қүралдарының міндетті түрде болуы;
- жүмыс аймағының жарық болып түруы; оқушылардың шаршап-шалдығуларына жол бермейтін жүмыс қалпын сақтай білулеріне байланысты қолайлы жағдайлар туғызу; отырып атқарылатын жүмыстар кезінде жарықтың дүрыс түсуін қада- ғалау және осыған қажетті қүрылғылармен қамтамасыз ету;
- қажет болған жағдайларда апаттық белгілерді беретін немесе өндірістік оқу шеберімен қашықтық байланыс жасай- тын қүралдармен қамтамасыз ету;
- қүрал-жабдықтарды күнделікті тазалау, жөндеу сияқты шараларының дүрыс жолға қойылуы.
Оқу шеберханаларында өндірістік оқу шеберіне арнайы жүмыс орны бөлінеді. Шеберхананы оқуға қажетті қүрал-жабдықтар- мен қамтамасыз ету жөне ондағы оқу процесін тиімді үйымда- стыра білу сияқты шаралар шебердің педагогикалық қызметінін сапасына тікелей өсер етеді. Шебердің жүмыс орны оныН өндірістік-оқу процесін ойдағыдай басқару қызметінің орында- луының тиімділігін, жылдамдығын жөне қолайлылығын қам- тамасыз ете алатындай күйде болуы шарт. Ал бүл қызметті былай саралауға болады: ғылыми үйымдастырушылықтың үлгісі болу, оқушыларға ұжымдың нүсқаулар берудің қолайлы жағ- дайларын туғызу, оқудың мазмұндылығы және т.б.
Автор публикации
