25 февраля, 2018 17:53
Соңғы-уақыттарда өндірістік оқытуда тіреу сигналдары иде- яларын іске асыруда операциялар шартты рөміздермен қүпия- ландырылған кодтық инструкциялар пайдаланылады. Бүл рөміздер техникалық жөне жүмыс сызбаларында қолданылады. Бүл жағдайда — барлық оқу-өндірістік тапсырмаларды сәйкес рөміздердің көмегімен беруге болады. Кодтық инструкциялық картаны даярлау үшін жекелеген операцияларды жіктеу мақсатында технологиялық процесті зерттеу қажет. Бүл үшін енді дайын инструкциялық карталарды пайдалану керек.
Электр жгутын (бүрамасын) дайындау барысында қолданы- латын кодтық картаның кестесін (60-кесте) қарастырайық. Бүл технологиялық процесс электр жабдықтарының қызмет көрсетуі бойынша электромонтерлардың, радио-монтажшылардың жөне т.б. көсіптік қызметіне тән болып келеді.
| N
п/п |
Операциялардың тізімі | Белгіленуі |
| 1 | Жіліктеуші | Лх |
| 2 | Дайындаушы: | д |
| Биркаларды дайындау | Бд | |
| Маркілеу | М | |
| өткізгішті өлшемімен кесу | ө | |
| 3 | Электромонтаждық: | э |
| Байлау | Б | |
| Жгут трассасын қорғау | Жт | |
| Жгут өткізгішінің үшын түйықтау | Жө | |
| үңғылау | Ү | |
| 4 | Жинақтау | Жи |
| 60-кесте. Кодтық картаның кестесі
|
Жұмыстың бүл түрін атқару барысындағы еңбек материал- дарына МГШВ-0,35 өткізгіші, оқшаулаушы (изоляциялық) түтіктер жатқызылады.
Еңбек қүралдары қызметін дөнекерлегіш, бүранда, жоны- ғыш, электромонтаж пышағы, шаблон атқарады.
Операциялардың тізімін қүрастырайық жөне олардың шар- тты белгілерін көрсетейік (60-кестені қараңыз).
Технологиялық процестің қүрылымын берудің көрнекілігі үшін төмендегідей шартты белгілерді қабылдаймыз:
□ — операциялар;
л — тәсіл.
- кесте. Электрожгутты дайындаудың қүрылымдық-
қисындық схемасы
Осындай жағдайда бүкіл оқу-өндірістік тапсырманы қүры- лымдық-қисындық схема түрінде беруге болады (61-кесте).
Кодтық инструциялық карта оқу процесіндегі бар техноло- гиялық, жүмысшы, инструкциялық карталарды алмастыра алады ма? Жоқ деген дүрыс сияқты. Өндірістік оқыту өдістемесінде жазбаша инструктаждың түрлерінің қосындысын пайдаланған жөн. Алайда, мүның барысында өрбір кезеңдердегі электромон- таждық дагдылардың қалыптасуын айқын түсіне білу керек жөне жазбаша инструктаж түрлерінің өрқайсысын дүрыс қол- дана білу керек. Кодтық инструкциялық карталарды техноло- гиялық процестердің негізгі түрлері үйреніп біткен кездегі көсіби дағдыларды жетілдіру кезеңінде пайдаланған абзал. Бүл жағ- дайда спецификация (60-кестені қараңыз) мен қүрылымдық қисындық схема (61-кестенні қараңыз) оқушылардың есіне негізгі операцияларды жөне олардың орындалу кезегін түсіреді. Оқушы- лардың білімдері мен дағдыларын бақылау барысында кодтық инструкциялық карталарды оқушылардың өз күшімен қүрас- тыруын үсынуға болады. Егер қүрылымдық қисындық схеманы суреттермен, сызбалармен толықтырса, онда кодтық инструк- циялық карта “Электрожгутты дайындау технологиясы” тақы- рыбына арналған арнаулы технология бойынша тіреу конспектінің түріне келеді. Көсіптік оқыту өдістемесін жетілдірудің мүндай қызықты жолын көсіптік оқытудың шеберіне кодтық инструк- циялық картамен байланысты осындай жүмыс үсыныла алады.
Автор публикации
