20 февраля, 2018 18:42
Мотивация (мотивтер — ниеттер) оқушылардың оқу өрекетінің әртүрлі негіздеріне бағытталғандығын сипаттайды. Мотивтердің қүрылымында дербес топ — оқу әрекетінің мазмүнымен және оның орындалуымен байланысты танымдық мотивтер айрық- шаланады. Мотивтің мазмүндық сипаттамасы талдау, бағалау және шешім қабылдау арқылы оқушы үшін түлғалық мәннің болуы саналады. Осының нөтижесінде оқушының бүтіндей ал- ғанда оқу материалына деген, сабақтағы жүмыстың өдістеріне деген салыстырмалы түрдегі түрақты қатынасы түзіледі. Та- нымдық әрекеттің психологиялық бағдарламаларынан туындайтын өртүрлі психологиялық процестерінің (қабылдау, ойлау, сөйлеу жөне басқалары) қандай бағытта қолданылатындығы мотива- цияға тәуелді болып келеді.
Мотивация, бір жағынан, оқытудың негізгі психологиялық бағдарламаларымен “түйіссе”, екінші жағынан кез келген та- нымдық акті “ашады”. Алайда оқушылардың бойында ішкі, түрақты қорытылған мотивация қалыптасуы үшін, оны оқу өрекетін өзгерту, талдау жөніндегі дербес өрекетке қосу қажет, мысалы, есептердің жүйесін шешуге, жаттығуларды орындауға, өзінің оқу жүмысын жоспарлауға жөне т.б.
Өндірістік оқыту процесінде оқушы кәсіптік білімдер, шеберліктер мен дағдылар алатын оқытудың субъекті түрінде ғана көрінбейді. Ол сонымен бір мезгілде өндірістік еңбекке қатысады, сондықтан оның оқу-өндірістік қызметі еңбектің алуан түрлі қүралдарымен — қарапайым слесарьлық қүралдардан бастап, күрделі өлшеуіш кешендерге дейінгі қүралдармен, сон- дай-ақ өз өрекетінің индивидуалды материалдық нөтижелерімен байланысты. Түлғалық-психологиялық түрғыдан алғанда оқу- өндірістік қызмет ерекше мотивацияның қалыптасуының ал- дын алады. Бүл мотивацияның қүрылымына жүмысты тез және сапалы орындауға деген үмтылыс, көсіптік біліктіліктің жоға- ры деңгейіне ие болу сияқты компоненттер органикалық түрғыда енгізілген.
Автор публикации
