13 февраля, 2018 19:59
Үжымдық озық педагогикалық төжірибенің мектептерінің мақсаты оқушыларды оқыту мен тәрбиелеудің анағұрлым ма- ңызды мөселелерді ұжымдық шығармашылықпен әзірлеумен сипатталады. Шығармашыл үжымдық жұмыстың өзекті мәселелеріне оқыту- дың техникалық құралдарын кешенді қолдану, оқыту процесінде оқушыларды төрбиелеу, оқушылардың техникалық шығарма- шылығы және т.б. жатуы мүмкін. Зерттеп үйрену үшін барлық қатысушылардың ортақ қызығушылығын тудыратын және прак- тикалық сүраныстарға жауап беретіндей, педагогика ғылымында аз зерттелген мәселе немесе тақырып таңдалады.
Үжымдық төсілдің маңызды ерекшелігі озық тәжірибені зерттеуге, қорытуға және таратуға қатысушыларды біріктірудің мөселелік принципінің тек жалпы тақырып қана емес, өрі жалқы теориялық (қолданбалы), әрі жалпы теориялық сипаты бар жүйелі проблематика болуымен сипатталады. Бүл жағдай- да озық төжірибені үйренуші әрбір қатысушы зерттелетін мөселенің шешіміне өз үлесін қоса отырып, бүкіл ұжым шешетін міндеттерді көреді.
Бірінші кезең — жүмыстың үйымдастырушылық жоспары қүрылатын, озық тәжірибе туралы идеяларды іздестіру, бола- шақ жүмыстың тәсілдерін іздестіру жүзеге асатын дайындық кезеңі. Қүрастырған жоспар арнаулы жиналыста мүқият қара- стырылады және бекітіледі.
Бүл жағдайда мына нәрселер айқындалады:
- оқушыларды оқыту мен төрбиелеу ісінде мейлінше жақсы көрсеткіштерге жеткен оқу орындары;
- педагогикалық еңбектің озаттары — жаңашылдары;
- педагогикалық еңбектің жаңашылдары мен оқу орында- рының жүмыстарындағы жағымды берік нөтижелер;
- оқу-төрбие процесін жетілдіруге мүмкіндік беретін оқыту- дың жаңа формалары мен өдістері;
- оқу-төрбие процесін үйымдастыру өмір талаптарынан арт- та қалып қойған оқу орындары.
Бүл кезеңде озық төжірибені үйренуге қатысатын топтар қүрастырылады; бүкіл жүмыстың өткізілуін реттейтін өрбір тақырып пен нүсқау бойынша озық төжірибені үйренудін әдістемесі жасалады.
Озық төжірибені үйренуге қойылатын аса маңызды талап- тардың бірі — бүл жүмысты үзақ уақытқа жоспарлау жөне оны іске асырудың бағдарламасын қүрастыру.
Төменде үзақ педагогикалық тәжірибені үйреніп меңгерудің үйымдастырушылық жоспарына енетін мөселелер келтіріледі.
- Тақырыпты таңдау.
- Өдеби дерек көздер бойынша мәселемен танысу.
- Айғақтық материалды (бүл мәселенің даму үрдістерін сипаттайтын мөліметтерді, өз жүмысы мен өріптестерінің жүмысының практикасынан алынған мысалдарды) теру жөне жинақтау; озық тәжірибе бойынша картотеканы жасау; жинақ- талған айғақтарды сандық жөне сапалық талдау; жиылған материалды бағалау.
- Озық педагогикалық тәжірибені оқып-үйренудің бастап- қы жоспарын қүрастыру; тақырыпты негіздеу; төжірибесі зерттелетін оқытудың, сондай-ақ оқу орнының, өндірістік оқыту- дың шеберлері мен оқытушылардың мақсаттары мен міндеттерін (зерттелетін мәселелердің тізімі) жөне әдістерін анықтау; зерттелетін педагогикалық қүбылысты таңдау, оның мән-маңы- зы мен таралу аймағын анықтау; эксперименталды және төжірибелік жүмысты өткізу үшін материалды-техникалық база мен педагогикалық жігерді зерттеу; озық педагогикалық төжірибені оқып-үйренудің әдістемесін жасау.
б.Рационалды оку-тәрбие процесін, педагогикалық еңбектің озық әдістері мен төсілдерін жобалау; оқушылардың білім мен сапасын көтеруге мүмкіндік беретін оқу процесін үлгілеу (модельдеу); оқу процесінің негізгі бөліктері арасындағы се- беп-салдарлық байланыстарды айқындау жөне фиксажды нүктелерді анықтау. Оқытудың өзірленген өдістемесінің тиімділігін тексеру.
- Озық тәжірибені үйренудің нөтижелерін қорытындылау; айғақтарды топтастару; зерттелген материалды сипаттау және түйіндеу; эксперимент (үсынылған гипотеза (болжам) мен озық төжірибенің өзін тәжірибелік тексеру); оқытушы жүмысының әдістемесіндегі жаңаны бейнелейтін озық тәжірибені үйренудің нөтижелерін негіздеу және қорытындылау.
- Оқу-төрбие процесін онан ары жетілдіру туралы үсыныс- тар жөне үйретілген озық тәжірибенің нәтижелері туралы ба- яндаманы педагогикалық кеңестің мәжілісінде талқылауға беру.
Екінші кезең — жаңа озық төжірибені (еңбектің озық өдістері мен тәсілдерін) жобалау.
Эксперименталдық жүмыстың алдында семинарға қатысу- шылардың барлығы оқушылардың дағдысы мен білім деңгейлерін анықтай отырып, оқу топтарында бақылау жүмыстарын өткізеді. Осыдан кейін оқытушылар эксперимент өткізеді және педаго- гикалық практика үшін ненің жарамды, ненің теріске шыға- рылуы керектігін анықтай отырып, бақылаудан алынған мөліметтерді талқылайды, тәжірибе алмасады.
Семинарға қатысушылардың өрқайсысы жұмыстың алдыңғы нөтижелері туралы әріптестеріне әлсін-өлсін хабарлап отырады, алынған ескертпелерге сөйкес оны түзетіп отырады. Жұмыс аяқталғаннан соң жиналған материал алдын ала дайындалған әдістеме бойынша өңделеді.
Үшінші кезең — озық төжірибені қорытындылау, тарату жөне енгізу. Егер тереңірек өңдеуді талап ететіндей жаңа мөсе- лелер туындап жатса, мектептің тындаушылары оларды онан арғы шығармашылық қызмет барысында ұжымдық түрде тал- қылай алады.
Автор публикации
