28 февраля, 2018 20:23
Оқыту қүралдарының классификациясы , Оқытудың әдістемесі білімдер мен дағдылар қалыптастыру- дың процессуалдық қырын анықтайды. Оқыту процесінде оқыту- шы — оқушы өзара өрекетін үйымдастыру үшін оларды, яғни оқыту субъектілерін бір-бірінің жөне зерттеу объектілерінің (оқулық, физикалық қүбылыс, технологиялық процесс) арасы- на қоятын аралық делдал енгізіледі. Делдалдың көмегімен берілетін оқу ақпаратының көлемі үлғаяды, жаңа үғымдардың, көсіптік дағдылардың қалыптасу процесі оңтайландырылады, үйренілетін техникалық объектілердің, физикалық қүбылыс- тардың жөне т.б. қабылдау жақсартылады. Бүл аралық элементтерді белгілеу үшін оқыту теориясында оқыту қүралда- ры үғымы қолданылады (43-кесте) кестпе. Оқыту субъектілері мен қүралдарының өзара
әрекетінің кестесі
“Оқыту қүралдары” үғымы өзінің көлемі жағынан кең. Қүрал — бүл мақсатты іске асыру үшін қажетті нөрсенің барлығы. Педагогтің немесе өндірістік оқыту шеберінің оқыту қүралда- рының бүкіл арсеналын тізіп шығар болсақ, ол үшін арнайы зерттеу жүргізуге тура келер еді. Қалай да болмасын көрсетіле алатын нөрсенің барлығын дидактикалық қүралдардың кең шоғырына жатқызады.
Оқыту қүралдарының бүкіл алуан түрін бірнеше негіздер бойынша жіктеуге болады: материалдық объектілер, белгілік жүйелер, қызметтің логикалық реттеушілері (44-кесте).
- кесте. Оқыту қүралдарының классификациясы
Аталған топтардың өрқайсысының оқыту қүралдарын санап шығуға бір бет жетпес еді, сондықтан оларды топтап келтіреміз (45-кесте).
Оқу жабдыктары -► Құралдар Приборлар
Демонстрациялык жабдыктар АЕТ қоса, окытудың техникалық құралдары
Оқулықгар мен оқу-әдістемелік құралдар
Дидактикалык материал Тапсырма-карточкалар, инструкциялық карталар, тіреу конспектілер, жүмыс дәптерлері және т.б.
Бейнелеуші кұралдар: плакаттар, план- шетер, кестелер, диаграммалар және т.б.
Теориялық деңгей: оқытудың тәсілдері, ережелері, принциптері, өдістері, әдістемелері
Эмпирикалык деңгей: оқытушылық кызметтің әрекеттері, операциялары, тәсілдері
- кесте. Оқыту қүралдарының топтамасы
Оңыту құралдары құрылымында оқу-өндірістік және лабо- раториялық жабдықтар салыстырмалы түрде дербес мөнге ие болады. Олардың көмегімен оқу танымының объектілері көрсе- тіледі немесе алмастырылады, жұмыстың өртүрлі режимдері үлгіленеді, оқушылардың сезімдік қабылдауы, танымдық мүмкін- діктері үлғайтылады.
Сабақ барысындағы өртүрлі демонстрациялар кезінде ақпа- раттық немесе жаттықтырушылық функцияларды атқармай- тын, бірақ педагогқа пөн бойынша оқу процесін үйымдасты- руға көмектесетін қосалқы жабдықтар қолданылады. Өздерінің өндіріс төсілі бойынша айрықшаланатын оқыту қүралдарының тобы материалды-техникалық объектілерді білдіреді жөне олар- дың көмегімен оқытудың ақпараттық, басқарушылық, бақыла- ушылық және өзге функциялары іске асырылады. Материал- дық қүралдар оқушылардың өрекеттерімен жаңа білімдерін қалыптастырудың бастапқы кезеңінде маңызды рөл ойнайды.
Автор публикации
